Hoe-oe-oe

Met een beetje pijn in mijn hart las ik onlangs dat het met het leesniveau van de huidige jeugd nogal beroerd gesteld is. Jarenlang gaf ik Nederlands op een middelbare school en de eerlijkheid gebiedt te melden dat ik in die tijd dat niveau ook wel heb zien dalen. Dat nu uit onderzoek gebleken is dat slechts de helft van de jeugd de minimale vaardigheid haalt om mee te kunnen komen in de maatschappij, dat is natuurlijk best zorgwekkend.

Er zullen vast heel wat oorzaken zijn van dit dalende niveau. In de tijd dat ik op de middelbare school zat en later studeerde, was het lezen van literatuur al verplicht, werden literaire werken min of meer opgedrongen. Die verplichting werkte bij mij ook best averechts, want lezen omdat het móét, is helemaal niet zo leuk.

In alle jaren dat ik zelf docent was, deed ik hetzelfde, ook ik drong het lezen van literaire werken op. In de vijfde klas van havo en de zesde van vwo moesten de leerlingen tijdens een mondelinge toets aantonen of ze hun boeken wel echt gelezen én begrepen hadden. Een van de verplichtingen was een boek uit de Middeleeuwen. Velen hadden Beatrijs op hun lijst, over een jong en prachtig meisje, dat het klooster in gaat. Ze kan echter haar jeugdliefde niet vergeten en ze vlucht met hem. Lang verhaal kort: samen hebben ze het niet gered, Beatrijs blijft achter met haar kinderen en ze kiest ervoor om ‘haar lichaam te verkopen’, de prostitutie in te gaan om voor haar kinderen te kunnen zorgen. Uiteindelijk wordt Beatrijs vergeven en keert ze terug naar het klooster. Eind goed, al goed.

‘Prostitutie’ was een lastig woord voor een van mijn leerlingen. Hij vertelde honderduit over wat Beatrijs allemaal overkomen was, hoe ze haar jeugdliefde volgde (dat leek nog heel mooi), hoe ze in de steek werd gelaten door diezelfde liefde, hoe ze overleefde en wat ze daarvoor deed. Het was duidelijk dat hij het boekje echt gelezen - én begrepen - had. “Ze werd pres..., pos…, pris…, pppr…, nou ja… hoer!” Een beter synoniem voor prostituee is er natuurlijk niet - behalve cocotte dan, maar dat kent (bijna) niemand – het was volkomen duidelijk!

In de Middeleeuwen werden prachtige verhalen geschreven, je moet er alleen wel even voor gaan zitten. We kennen Reinaert de Vos, Elckerlijc en er zijn er vele te noemen. Maar ja, tegen alle informatie die via de sociale media het leven inknalt van de huidige jeugd, daar kan geen middeleeuwse ridder tegenop. Zelfs geen pres…, pos…, pris…, pppr…, nou ja… hoer! Of cocotte…