Nog weinig te roken
75 Jaar Bevrijding
Door Willy Hermans
HENGELO - Op 1 april 1945 zijn Hengelo en omliggende plaatsen bevrijd, maar wat gebeurde er in die maanden erna? Wekelijks volgen we met behulp van krantenknipsels en archiefstukken de loop van de gebeurtenissen in de zomer na de bevrijding waarin de oorlogstijd nog zijn sporen naliet.
Achterhoek, 23-29 juli 1945
De naam van de regionale krant was veranderd in Achterhoeksch Nieuwsblad - Radiosurrogaat.
23 juli 1945: Kasteel Enghuizen te Hummelo door hevige brand geteisterd
Op vrijdagmiddag 20 juli rond half vier brak een brand uit in kasteel Enghuizen in Hummelo, bewoond door Graaf van Rechteren. De schade was groot en een flink deel van het gebouw brandde uit. De brand was ontstaan in een als keuken ingerichte badkamer op de eerste verdieping als gevolg van onvoorzichtigheid van aanwezige Engelse militairen. Op Enghuizen waren Engelse pontonniers gehuisvest onder commando van majoor Hilton. Ze hielpen mee met het bluswerk.
Ook hadden 120 Haagse weeskinderen een onderkomen op het kasteel. Zij waren op 25 maart ook al aan een ramp ontsnapt toen bij een bombardement van geallieerden zes splinterbommen op het dak terecht kwamen. Hierbij vielen drie doden maar de weeskinderen bleven ongedeerd. Ook bij de brand deden zich geen persoonlijke ongevallen voor, maar de kinderen moesten wel ondergebracht worden bij Hummelose gezinnen. Geïnterneerden van interneringskamp De Kruisberg moesten helpen bij de schoonmaakwerkzaamheden.
Het kasteel werd wegens de hoge kosten niet gerestaureerd maar zou in 1948 worden afgebroken.
25 juli 1945: Nog geen tabak
“Sedert de bevrijding heeft heel mannelijk Nederland reikhalzend uitgezien naar de komst van zijn rokertje. De eerste dagen was het probleem niet zoo dringend. Onze bevrijders waren gul en we lieten ons de Players en Sweet Caporals goed smaken. Het vraagstuk van de tabaksdistributie raakte voor ons zelfs eenigszins op de achtergrond. Reeds waren er optimisten die de tabaksplantage in eigen tuin weer ter beschikking stelden van moeder de vrouw. Maar toen de stroom van Canadese en Engelsche sigaretten trager begon te vloeien werd het probleem actueeler dan ooit te voren…
We wachtten, wachtten… Toen we tenslotte begonnen te wanhoopen en inderhaast nog tabaksplanten bestelden kwam het bericht dat er tabaksbonnen waren aangewezen. De te verstrekken hoeveelheid was weliswaar teleurstellend, maar enfin het begin was er. Thans blijkt de oude waarheid van het spreekwoord dat alle begin moeilijk is. Er is een fout gemaakt in de banderollering van de sigaren en momenteel kan daarom nog niet tot de aflevering der tabaksartikelen worden overgegaan. Rokend Nederland zal opnieuw geduld moeten betrachten…”