Kunstschilder Bert Brus maakt zijn dromen waar
REGIO – In het begin van de coronatijd werden er boodschappen gehamsterd, maar kunstschilder Bert Brus bestelde een voorraad verf, doeken en lijsten. Terwijl de galerieën waar hij vaste exposant is gesloten werden en de voor de wind gaande verkoop stagneerde, liet Brus zich door de coronatijd niet uit het veld slaan en werkte in zijn atelier net zoals altijd. In april 2019 was zijn wens om grotere doeken te maken en voor het eerst te exposeren in het buitenland. Zijn die plannen waarheid geworden?
Door Josée Gruwel
Brus, landelijk bekend en gewaardeerd kunstschilder, houdt er eigenlijk niet van om over zijn werk uit te weiden. Hij schildert liever. Ook denkt hij liever: over wat hij precies op een doek zal zetten en hoe hij dat zal doen. Daarnaast denkt hij over de toekomst en rolt hij zijn plannen stap voor stap uit. Zo begon hij het vorig jaar in juli daadkrachtig te experimenteren met het maken van doeken van 1 bij 1,5 meter. “Een groter werk vraagt heel veel precisie. Dat is een uitdaging. Ik ben er maanden mee bezig, want ik breng laag voor laag op en elke laag vraagt om een droogtijd van een paar weken.” Hij was benieuwd naar het effect van het grotere formaat. “Ik kon vooraf niet goed de link leggen tussen een kleine schets en het uiteindelijke resultaat. Maar het uiteindelijke effect is indrukwekkend, helemaal als het schilderij op een ruimtelijke plek hangt.”
Door zijn werkwijze is de schilder doorgaans met zo'n vijf werken tegelijk bezig. “Bij elk schilderij maak ik een kleurkaart, zodat ik qua kleuren precies weet waar ik mee bezig ben.”
Het verhaal is aan de kijker
Wie naar schilderijen van Brus kijkt, komt in een magische wereld. Een wereld die een prettig aandoende, vervreemdende sfeer oproept door het spel van schijnbaar eenvoudige, bijna grafische, wonderlijke composities in frisse tinten. Elementen leiden er in een bijna sobere context, vaak met een verrassend humoristische twist, een eigen leven. De verstillende sfeer prikkelt de fantasie en roept vragen op over het verhaal erachter. Maar welk verhaal? Brus: “Het spel met de elementen maakt dat mijn werk afwijkt van de realisten in het algemeen. Ik noem mezelf een 'bijna realist'. Alle elementen in het schilderij zijn duidelijk herkenbaar. De voorstelling klopt, maar bijna. Je weet wat je ziet, maar je gevoel zegt iets anders. Het verhaal vertel ik er niet bij. Dat is aan de kijker.”
Exposeren
'Het is hoe je het bekijkt' is het thema van de expositie REALISME 2020 in Galerie Bonnard in Nuenen. Met Bart Koning, Heidi von Faber, Joran van der Haar, Ingrid Smuling, JP Marsman & Jos de Wit exposeert Bert Brus er tot 30 augustus. Inmiddels hangt zijn werk voor het eerst ook in Art Gallery Woussen in Knokke (België). Geholpen door DutchCulture, een organisatie die in de culturele wereld helpt met contacten leggen, kwam Brus hier het afgelopen jaar terecht. “Belangrijk is dat er een klik is en het werk past bij de galerie. Het leuke van Belgische galeries is dat het er niet zoals in Nederland is – meestal een stroming per galerie – maar dat de persoonlijke smaak van de galeriehouder ertoe doet, waardoor er meer diversiteit qua stijlen geboden wordt.”
In oktober exposeert hij in de Elisa Ka Gallery in Hasselt (België). Brus is er blij mee. De volgende stap is exposeren in Duitsland. “Maar in verband met het coronavirus wacht ik daar nog even mee.” Hij is ook benaderd door een galerie uit Madrid.
Werkwijze
Brus haalt zijn inspiratie uit het dagelijks leven. “Veel ideeën ontstaan uit het niets, gedachteloos, op de fiets bijvoorbeeld. In een paar seconden zet ik thuis een schetsje op papier. Daarna denk ik erover na. Het begint met een beeld. Daar speel ik mee en maak het tot een compositie met zo min mogelijk elementen. Ik laat zoveel mogelijk weg, waardoor je verrast wordt en je blik gevangen wordt. Met de kunst van het weglaten ben ik heel bewust bezig.” Dat bewust bezig zijn geldt ook voor het spelen met licht en kleur. “Wat de kleuren betreft: ik houd ervan om aardse kleuren te combineren met heldere kleuren.”Zijn schilderijen dragen gemakkelijk herkenbare titels als 'Vrij', 'de Brug', Het toverstokje', 'Buitenspelen', 'Evenwicht, 'De bespreking' en 'Zomer'. Samen met de voorstelling zijn ze in harmonie.
Eigen stijl
Als kleine jongen tekende Brus al heel graag. Meer en meer verdiepte hij zich in schildertechnieken. Hij bezocht tal van musea en kocht boeken over schilders en schilderkunst. Tijdens zijn studie, in de techniek, verkocht hij al grote oplages van pentekeningen. Na lang experimenteren met etsen en aquarelleren ging Brus schilderen in olieverf. “Omdat olieverf intens van kleur is en je er door de gelaagdheid diepte mee creëert.”Al jong was hij verzot op Dali. “Niet omdat hij zulke bijzondere ideeën had, maar omdat hij dat dan schilderde. Zijn werk gaf me een gevoel van vrijheid. Dat was ook bij Jan Beutener het geval.”
Carel Willink imponeerde ook. “Door zijn gevoel voor drama en zijn ambachtelijk gebruik van olieverf.” En Edward Hopper. “Door de onwerkelijke sfeer die hij creëert.”Al die voorbeelden nam Brus in zich op. Mede door hen creëerde hij zijn wonderlijke, eigen stijl.
