Intiem afscheid nemen in kleine kring
ZUTPHEN/HAARLO - Geen kop koffie, niet de lievelingsbonbons van oma, het broodje kroket waar pa zo van hield, geen pannenkoeken of een glas wijn om het leven te vieren. "En dat terwijl je de nabestaanden zo graag alle ruimte biedt om verdriet te delen, troostende woorden uit te spreken, nog één keer je geliefde in het licht te zetten", aldus Gert Brinkhorst, directeur/eigenaar van twee crematoria; Hart van Berkelland in Haarlo en Crematorium de Omarming in Zutphen. "Gelukkig biedt dit digitale tijdperk enkele lichtpuntjes."
Door Joyce de Schepper
"In veel crematoria kunnen meerdere mensen via een livestreamverbinding thuis live de uitvaartdienst volgen. Bovendien kan de dienst op een DVD opgenomen worden en op een USB-stick gezet worden, zodat de familie de beelden kan delen met wie ze willen. En later terug kan kijken."
Handgeschreven woorden
Een schrale troost in een tijd waar mensen afstand moeten nemen op het moment dat nabijheid zo nodig is. De vertrouwde handdruk, een hand op iemands schouder als gebaar van troost, een knuffel, elkaar omarmen tijdens het laatste afscheid. Het mag niet meer. "Stel je eens voor wat dat betekent als je je vader, partner of kind verliest. En in die hectiek ook nog eens moet selecteren wie er wel en wie er niet bij het afscheid mogen zijn. Zeker voor grote of samengestelde gezinnen een ongekend moeilijke keuze." Brinkhorst: "In beperkte kring kunnen we nog wel een afscheidsdienst houden waar muziek, foto's, films en verhalen tot leven worden gebracht. Bovendien pakken veel mensen weer de pen om een mooie kaart of persoonlijke brief te schrijven. Die handgeschreven woorden bieden troost, weet ik uit ervaring."
Weten niet wat er komt
De richtlijnen van de overheid volgen elkaar in rap tempo op. Was het de ene dag nog geoorloofd om met honderd mensen afscheid te nemen van een dierbare overledene, in één dag werd dat aantal bijgesteld naar vijftig en vervolgens naar dertig mensen. "Kijkend naar wat er met omliggende landen gebeurt, mogen we blij zijn als we deze situatie zo kunnen houden. We weten niet wat er nog komt", aldus Brinkhorst. "Gelukkig is er steeds meer begrip voor de maatregelen van de overheid. Ze zijn genoodzaakt om steeds ingrijpendere stappen te nemen die ze ook liever niet doen. Het is voor iedereen een doemscenario. Wie had dit ooit kunnen vermoeden. Op zo'n grote schaal! Wereldwijd. Ik houd mijn hart vast voor wat er nog komen gaat."
Dat ene afscheidsmoment
"De grootste pijn zit bij de families. Zij zijn al zo hard getroffen! Steeds proberen we met onze teams te bedenken welke mogelijkheden we hebben om het leed te verzachten." Tijdens het interview wordt Brinkhorst regelmatig gestoord. "Sorry, ik moet dit telefoontje even opnemen. Want naast overleg met onze medewerkers, staan we in nauw contact met de het landelijk crisisteam uitvaartbranche en het RIVM. En natuurlijk met de uitvaartverzorgers in de regio. Zij zijn het eerste aanspreekpunt om met de nabestaanden de mogelijkheden te bespreken. Het regelen van een uitvaart gebeurt steeds meer telefonisch of via Skype. Sommige nabestaanden kiezen voor een herdenkingsbijeenkomst op een later moment. Maar juist bij een uitvaart gaat het om dat ene afscheidsmoment. Alles wat daarna komt, is toch anders. Dat maakt ons werk zo moeilijk nu. Elk goedbedoeld alternatief voelt al snel als een lapmiddel. En dat terwijl je hart altijd openstaat om dat eenmalige afscheid zo mooi mogelijk te maken. Dat voelen wij niet alleen zo, maar alle collega's in de branche met ons."