Bert Schieven en Harry Somsen bouwen in museum 't Smedekinck aan de expositie '75 jaar bevrijding'. Foto: Alice Rouwhorst
Bert Schieven en Harry Somsen bouwen in museum 't Smedekinck aan de expositie '75 jaar bevrijding'. Foto: Alice Rouwhorst

Unieke expositie '75 jaar vrijheid' in Zelhem uitgesteld

ZELHEM – De expositie '75 jaar vrijheid' over Zelhem tijdens en na de Tweede Wereldoorlog in museum het Smedekinck zou op 1 april worden geopend door Arend Hulshof (achterkleinzoon van de toenmalige burgemeester van Zelhem, de heer Rijpstra), autoriteit Ad van Liempt op het gebied van de Tweede Wereldoorlog en burgemeester Marianne Besselink van de gemeente Bronckhorst. Dit kan door de coronacrisis niet doorgaan. Vanaf wanneer de expositie wel te bezichtigen is, is nog niet duidelijk.

Door Alice Rouwhorst

Ruim anderhalf jaar zijn Bert Schieven en Harry Somsen al bezig met de totstandkoming van de expositie. De afgelopen weken hebben ze gewerkt aan het opbouwen ervan in museum Smedekinck. Het verhaal van Zelhem in de Tweede Wereldoorlog wordt in een chronologische volgorde verteld: van het binnenvallen van de Duitsers tot aan de bevrijding en daarna de strijd in het voormalige Nederlands-Indië en de wederopbouw van het dorp. Ook al zijn de heren nog niet klaar met het opbouwen, nu al is het een indrukwekkende en unieke tentoonstelling. Bijna alle militaire en civiele gebruiksvoorwerpen zijn namelijk uit Zelhem afkomstig. Dat maakt deze eenmalige expositie zo uniek. Zelfs het NSB-uniform is gedragen door een inwoner uit Zelhem. Naast vele complete Duitse, Engelse en Canadese uniformen zijn er granaathulzen en originele pamfletten, grote brokstukken van de opgegraven gecrashte Lancaster, een jeep, vlaggen, krantenberichten en een grote fotopresentatie over Zelhem in oorlogstijd. In vitrines liggen de kleinere verzamelde objecten. Allemaal met een eigen (Zelhems) verhaal. Sommige voorwerpen zijn van omgekomen Zelhemmers. Jan Wolsink en Gerrie Evers zijn verantwoordelijk voor een documentaire die deel uitmaakt van de expositie. Hierin doen nazaten of nog in leven zijnde inwoners van Zelhem hun verhaal over deze donkere tijd. Twee vertellers zijn tussen de opname en de montage overleden. Hun verhaal leeft voort in deze documentaire.

Onzekerheid
Ondanks de grote onzekerheid of de expositie op een later tijdstip bezoekers kan ontvangen, bouwen de makers toch maar verder. Tot 5 mei kan alles blijven staan, daarna moet er waarschijnlijk opgeruimd worden om ruimte te maken voor het volgende evenement. "De expositie kan dus niet na deze datum blijven staan, vrezen we. We hopen dus echt dat er voor die vijfde mei groen licht is geweest om de deuren te openen. De tijd zal het leren", zegt Bert Schieven.

Aan de expositie '75 jaar bevrijding' in Zelhem is anderhalf jaar gewerkt. Foto: Alice Rouwhorst
Vele uniformen en andere materialen die met de bezetting te maken hebben zijn te zien tijdens de expositie '75 jaar bevrijding' in Zelhem. Foto: Alice Rouwhorst
Het grote doek voor buiten om de aandacht op de expositie te vestigen, staat tot nader order binnen in verband met de coranacrisis. Foto: Alice Rouwhorst