In de Hallerdijksbulten, een ansichtkaart uit 1949. Foto: collectie Oudzelhem
In de Hallerdijksbulten, een ansichtkaart uit 1949. Foto: collectie Oudzelhem

Struikrovers tussen Halle en Radstake

HALLE - Bij het bekende horecacomplex De Radstake kruisen zich twee wegen. De Twenteroute, de weg van Varsseveld richting Enschede is ongetwijfeld de belangrijkste. De andere weg, van Aalten naar Halle is tegenwoordig niet meer dan een landweg. Deels verhard en deels zelfs nog een zandweg. Vroeger was dat heel anders. De Landstraat, zoals het gedeelte tussen de Radstake en Halle heet, was ooit onderdeel van een belangrijke handelsroute van Duitsland naar het westen van Nederland.

De Halse amateurhistoricus Bennie Eenink vertelt daar over: "De Landstraat ligt op de flank van de Halserug, een smalle, relatief hoge dekzandrug die van Aalten tot voorbij Halle loopt. Eeuwenlang was de Halserug de enige mogelijkheid om met droge voeten door het lage, moerassige midden van de Achterhoek te komen. En daardoor groeide de weg over die zandrug uit tot een onderdeel van een zogenaamde Hessenweg."

Tussen de grens met Heelweg en het dorp Halle loopt de Landstraat door een bos, Hallerdyksbulten. Volgens Eenink hoort het bos thuis in het rijtje Vennebulten, Hallerdyksbulten en Kappenbulten. De bulten waren te bewerkelijk om te ontginnen en door het zand ook niet aantrekkelijk om er iets op te verbouwen en daardoor zijn ze tot op heden bewaard gebleven. In Hallerdyksbulten zijn de opstuivingen van het zand op sommige plaatsen meer dan twee meter hoog. Heel geschikt om te verstoppen en dat deed Eenink als kind al. Naar er waren er meer die op het idee kwamen om zich daar te verstoppen. In de laatste weken van de Tweede Wereldoorlog probeerden de Duitsers er een verdedigingswerk te maken om de oprukkende geallieerden, die vanaf Varsseveld werden verwacht, tegen te houden. Het kwam hier inderdaad tot gevechten waarbij een boerderij werd verwoest en Duitse soldaat sneuvelde. Maar daarna sloegen de Duitsers op de vlucht.

Over die handelsroutes werd vroeger ook veel geld en andere betaalmiddelen, zoals goud en zilver vervoerd. Geen wonder dat het verkeer op die Hessenwegen door criminelen vaak met veel interesse werd bekeken. Volgens oude verhalen had Hallerdyksbulten in die tijd geen beste reputatie als het om veiligheid ging. Uit meerdere bronnen blijkt dat struikrovers aan de rand van het huidige bos zelfs een plek hadden die we tegenwoordig een uitvalsbasis zouden noemen, de Hallerdyks Beddestee.

Eenink ging op zoek naar oude verhalen over de criminaliteit in de Landstraat en heeft dat verwerkt in een artikel dat in december verschijnt in twee oudheidkundige bladen. Het Contactorgaan is van de oudheidkundige vereniging ADW (Aalten, Dinxperlo, Wisch). Het andere blad is de Kronyck, het gezamenlijke blad van de oudheidkundige verenigingen in Zelhem, Doetinchem en Gaanderen. Losse nummers van beide bladen zijn vanaf half december onder meer te koop bij de boekwinkels in de regio.