Achterhoek bakermat voor
modern faunabeheer
ACHTERHOEK - Jaarlijks zouden nog meer wilde dieren dan nu het geval is tijdens landbouwwerkzaamheden sneuvelen als boeren niet met vrijwilligers zouden samenwerken om dit te voorkomen. Maar het kan nog beter. Sinds 2011 is er door diverse onderzoeken bekend dat het opsporen van dieren op basis van warmtedetectie door een drone werkt. Deze techniek wordt al enige tijd toegepast voor het opsporen van lekken in isolatie, brandhaarden, verschillen in gewastemperatuur en kapotte zonnepanelen. Herzo van der Wal uit Vorden zet zich met het Kenniscentrum Reeën in om die techniek voor faunabeheer beschikbaar te krijgen. Het professioneel inzetten van drones alleen voor het opsporen van dieren is echter duur en sinds 1 juli 2016 aan nieuwe regels gebonden.
Door Bert Vinkenborg
Voor van der Wal aanleiding voor een praktijktest op zaterdag 9 juli rondom een dorpsplein en brandweerkazerne in de Achterhoek. Doel van de test was te onderzoeken of een verbetering bereikt kan worden in het 'vreemdmaken' van te maaien percelen grasland door het gebruik van een drone. Vreemdmaken is het zorgen dat de dieren gedurende een etmaal voor het maaien, niet in het lange gras blijven of gaan. Herzo heeft het onderzoek vooraf afgestemd met het bedrijf DronExpert uit Bentelo en gevraagd of hij een drone van dat bedrijf mocht lenen. Dat mocht, maar dan moest hij wel aantonen dat hij de regels kende, WA- verzekerd was én met de drone kon vliegen. Nadat aan deze voorwaarden was voldaan kon hij aan de slag.
Na een korte instructie en onder toeziend oog van de eigenaar en grondgebruiker werden circa vijf percelen verkend. Op twee percelen kon niet gevlogen worden wegens hoogspanningskabels. De overige drie percelen van in totaal 6 hectare zijn in circa twintig minuten afgespeurd. Het controleren van twee plekken die duidelijk warmer waren dan de ingestelde detectiewaarde van 17 graden Celsius nam een extra half uur in beslag. Die warme plekken bleken van een reegeit en haar kalfje te zijn. Na te zijn verstoord vluchtten de twee op eigen kracht naar de bosrand en vonden daar een veilige plek. Volgens Herzo heel gewoon in deze tijd van het jaar.
Na elke drone-vlucht is daarna het perceel vreemdgemaakt door het plaatsen van plastic zakken aan stokken boven het te maaien gras. Drie vrijwilligers hebben zo in een klein uur een relatief groot oppervlak doorzocht. Zonder hulp van de drone waren zij daar vroeger minstens drie uur mee bezig geweest. Nieuw is dat de inspanning hierdoor aanzienlijk wordt beperkt en dat de drone gebiedsdekkend zoekt.
Het vreemdmaken vindt 's morgens in alle vroegte vóór het maaien plaats. Prettig voor de boer is dat het niet nodig is dat grote groepen vrijwilligers door het gewas lopen. Bij percelen waar niet met drones kan of mag worden gevlogen is de inzet van vrijwilligers nog wel nodig.
Zijn drones voor dit doel wel betaalbaar? Herzo van der Wal. "Initiatieven als deze vinden meer en meer steun in platforms voor burgerparticipatie. Bijvoorbeeld bij Graafschap400 in de gemeente Bronckhorst. Daarin werken mensen, organisaties en bedrijven samen voor het landschap. Het zou heel mooi zijn als dit zou leiden tot strategisch geplaatste drones met daarbij enkele geschoolde vrijwilligers. Dan is deze geavanceerde techniek voor landbouwers en boswachters beschikbaar om maaislachtoffers te voorkomen."