Een volle zaal in het Ludgerusgebouw. Foto's: Liesbeth Spaansen
Een volle zaal in het Ludgerusgebouw. Foto's: Liesbeth Spaansen Foto: Meike Wesselink

Teleurstelling na bijeenkomst

Polweg 6, Wichmond

Wichmond/Vierakker – Donderdagavond 22 oktober stond een informatiebijeenkomst gepland in het Ludgerusgebouw in Vierakker over de plannen voor de bouw van een megastal aan de Polweg 6. Bewoners binnen een straal van een kilometer rond deze locatie kregen hiervoor een uitnodiging. Kort voor deze bijeenkomst werd besloten ook van elke politieke partij één afgevaardigde toe te laten. Zij zaten letterlijk aan de zijlijn om toe te horen.

Door Liesbeth Spaansen

De avondvoorzitter Alfons van den Belt opende de avond. Hij zorgde ervoor dat Marcel Schiphorst van Schiphorst Bemiddeling & Advies zijn presentatie kon doen. De aanwezigen waren bijzonder teleurgesteld dat Kees Koolen er zelf niet bij kon zijn. "Dat geeft aan dat hij de regio niet serieus neemt," vonden zij. "De heer Koolen heeft schijt aan de buurt en zijn omgeving."

Marcel Schiphorst vertelde over de geschiedenis en de mogelijkheden van de locatie, voorheen van de familie Burkink. Polweg 6 is aangekocht door Dutch Dairy Genetics bv (DDG). Van het varkensbedrijf moesten de stallen worden verwijderd, een voorwaarde bij aankoop. De milieuvergunning werd omgezet naar rundveehouderij en fokkerij. Op de tekening werd de extensivering van het gebied en de intensieve veehouderij duidelijk. "De heer Koolen wil toe naar een Innovatief Rundveebedrijf als visitekaartje van Nederland," aldus Schiphorst. "Hij wil groei verdienen, dat wil zeggen dat hij draagkracht wil krijgen van de omgeving."
Koolen heeft vrij veel grond, maar geen bedrijfslocatie en wilde graag dicht bij zijn huis een visitekaartje afgeven. "Hij wil gezellig kunnen eten bij Hackfort, zit niet te kort tegen de buren in verband met besmetting en wil de koeien niet buiten." Toch is Natuurmonumenten niet gelukkig met de situatie. Zij heeft veel geïnvesteerd in Hackfort, opdat er meer bijzondere dieren komen. Nu krijgt het natuurplan vorm en wordt de doelstelling tenietgedaan met een lichtbak in een stuk natuur. "Het perceel ligt dicht bij het Gelders Natuurnetwerk, maar het bijt elkaar niet," aldus Marcel Schiphorst. "Er is veel geïnvesteerd om het licht minimaal naar buiten te laten komen."
De plannen op de locatie zijn aangepast, na de heftige reacties op het bericht dat er 1455 runderen zouden komen. "We moesten daarom fors verkleinen, het werden 650 dieren." De discussie die volgde ging over wie akkoord had gegeven voor dit plan. De buurt heeft het niet in een verslag kunnen terugvinden. Zij vroeg zich af: "Hoe kan een inschattingsfout als deze gemaakt worden?" Het antwoord was kort: "Er is voldoende ammoniak aangekocht en met het omrekenen van varkens naar rundvee, rekening houdend met de milieuregelgeving, kom je rekentechnisch op 1455 dieren." In de zaal was de mening: "We hebben het hier over intensieve bio-industrie. De Tweede Kamer vindt dat weidegang gegarandeerd moet worden." Koolen wil het rundvee niet weiden, maar op stal houden omdat dat beter is. Er zijn voor weidegang ook meer vergunningen nodig. Het zijn de mensen die het vee in de wei willen zien, zo wordt gesteld.

De zaal vond het meten van draagvlak een heet hangijzer. Hoe wordt draagvlak gemeten? Marcel Schiphorst gaf aan dat het lastig is, omdat verschillende mensen er anders tegenover staan. "Het gaat om het welkom zijn." Omdat niet duidelijk is of Koolen van plan is een afspraak te maken voor draagvlakmeting, stelt de buurt voor zelf langs de mensen gaan en vragen wat ze vinden: 388 of 650 stuks. Dit buurtinitiatief wordt met applaus aangenomen!

Ander punt van aandacht was de mest. Schiphorst was kort. "De stal wordt geheel onderkelderd. Ronde mestbassins waren verschrikkelijk, hier was de welstand niet blij van. Driekwart jaar wordt de mest onder het gebouw opgeslagen en in het voorjaar mag het naar de percelen. Dat gaat wel meer kosten, maar dan is het een mooier plaatje. Koolen heeft voldoende plaats op eigen grond en is niet van plan mestvijvers aan te leggen."

Zou voor het vervoer van mest en ruwvoer een nieuwe provinciale weg nodig zijn? En zo ja waar dan? Schiphorst zag het anders en was van mening dat de infrastructuur voldoende is. Als een bedrijf wordt vervangen, is er geen extra verkeersbeweging. Daar was de buurt het niet mee eens. De gronden (ca. 70ha) van Koolen liggen niet bij het bedrijf, dan zal verkeer noodzakelijk zijn. Er waren nog geen berekeningen over de logistiek. "Als daar nader onderzoek nodig is, gaan we dat doen."

De plannen voor de bouw van de stallen, is in drie fases opgedeeld. Fase 1, een stal tot 100 koeien, is goed doorlopen en blijkt al een voldongen feit! Nu is Fase 2 aan bod, een eerste uitbreiding naar 388 stuks rundvee waarvoor een wijzigingsverzoek is ingediend. De 'milieu'vergunningen zijn al verleend. "Als we het plan willen realiseren, willen we verzoeken om het bouwblok te draaien." Fase 3 is de wenselijke eindsituatie: uitbreiding tot 650 runderen. Benodigd zijn daarvoor een uitgebreide bestemmingsplanprocedure en een noodzakelijke milieueffectrapportage. Het bouwblok wordt vergroot tot 2,5 tot 3 hectare, de begrenzing is dan 500 melkkoeien en 150 overig rundvee. Gestreefd wordt naar een goede landschapsinpassing, waarbij de begrenzing van het coulisselandschap hoog op de lijst staat.

In de pauze worden vele discussies gevoerd. Daarna beantwoordde Marcel Schiphorst de vragen uit de zaal. Over de hoge glazen pui bijvoorbeeld, de nokhoogte van de stallen, stank met zuidenwind, lawaai van voerhekken, de grootte van het laboratorium voor embryo's, koeien spoelen en melkprijzen. Gevreesd wordt ook voor de dag dat Kees Koolen, na alles te hebben gerealiseerd, zijn bedrijf verkoopt. "Dan zitten wij met dat grote gebouw." De aanwezigen vonden het een gemiste kans, dat nog niet alles is onderzocht. Gebrek aan tijd, was een argument dat zij niet accepteerden. Zij hadden hun vragen eigenlijk wel graag beantwoord gezien.
Als tot slot blijkt dat er 388 runderen kunnen komen zonder de toestemming van de raad en dat ook de verschuiving van het bouwblok zo mag, stopt de discussie direct. Dan is er geen motivatie om draagvlak te creëren. "Juridisch heeft u gelijk, raad en bewoners zijn niet nodig," kan Schiphorst nog uitleggen. "Maar wij willen wel draagvlak voor Fase 3."

Meer dan teleurgesteld trekken de tegenstanders van het plan direct hun jas aan en gaan weg. "U wilt geen draagvlak, u wilt geen dialoog, u heeft al gekozen! We zijn voor niets gekomen!"

Bij het napraten werd ook de andere kant van de zaak besproken, wat voor Marcel Schiphorst als waardevol werd ervaren.

Mogelijk vooraanzicht megastal in Wichmond.