Zaal van Victor de Stuers
In het bouwhuis de Wiersse
Vorden Op zaterdag 12 september is er van 11.00 tot 16.00 uur een unieke gelegenheid om de onlangs gerestaureerde Grote Zaal van Victor de Stuers op De Wiersse te bezoeken.
De wanden van de Grote Zaal zijn boven de lambrisering bedekt met goudleer uit Mechelen, gemaakt rond 1700. Zij bestaan uit vierkante runderhuiden waarop, naar Spaans voorbeeld, 'goudglans' van bladzilver en kleur met olieverf is aangebracht. Karakteristiek voor Vlaams goudleer is het reliëf dat in het leer is gedrukt.
De 17de-eeuwse tapijten in de panelen van de lambrisering bestaan uit onderdelen van tapijten die al uit elkaar waren gesneden toen Victor de Stuers ze kocht.
Zij vertellen het verhaal van Decius Mus, een vroeg Romeinse consul, die na een droom zichzelf bewust opofferde in de strijd tussen de Romeinen tegen hun vijanden de Latijnen. Zij zijn geweven in wol en zijde naar het ontwerp van Peter Paul Rubens' olieverfschilderijen, die nu in het Liechtenstein Paleis in Wenen hangen.
Tussen 1994 en 2015 is gewerkt om een voor een de diverse interieuronderdelen van de Zaal te herstellen: de wandbetimmeringen, de zandstenen kariatiden (Adam en Eva), de twee Delftse polychrome tegeltableaus in de schouw voorstellend 'water' en 'vuur' en de drie kroonluchters. Ook zijn de schilderijen 'Diana en Endymion' door Luca Giordano en de 17de-eeuwse portretten geconserveerd.
De paneeltjes gebrandschilderd glas in de grote ramen tonen alledaagse voorstellingen zoals een scheepstimmerwerf, scenes uit de Bijbel en de mythologieën bewerkingen op glas van prenten van Maarten van Heemskerck, Hendrick Goltzius en Abraham Bloemaert. Zij zijn van oorlogsschade hersteld.
De aankleding van de Grote Zaal is stuk voor stuk verzameld door Victor de Stuers en aan het eind van de 19e eeuw ingepast in zijn huis in de Parkstraat, dicht bij zijn werk in Den Haag. Zijn marmeren buste houdt de wacht over de Zaal. Hiertegenover staan twee koperen bustes, eveneens van vechters: zijn vader Hubert en diens broer François. Als jonge krijgslieden hebben zij te Waterloo gevochten: één als Rode Lancier van de garde van Napoleon, de ander onder het bevel van de Prins van Oranje.
In de jaren na het overlijden van Victor de Stuers in 1916 heeft zijn enig kind Alice de Grote Zaal verplaatst naar een speciaal ervoor ontworpen ruimte in het bouwhuis van De Wiersse.
In hetzelfde tijdperk heeft zij, samen met haar echtgenoot W.E. Gatacre, de internationaal bekende tuin en het park hun huidige vorm gegeven. Tussen 1994 en 2016 is de Grote Zaal meegenomen in het restauratieprogramma voor huis, tuin en landgoed onder leiding van Victor de Stuers' enige kleinkind E.V. Gatacre en zijn vrouw Laura.
Het goudleer behang is geconserveerd, beschadigingen zijn hersteld met kalfsleer en perkamentlijm. Speciaal ervoor ontwikkelde frames met verende randen van aluminium zijn gebruikt om het goud leer in twee richtingen te laten glijden. Hierdoor kan het leerschommelingen in temperatuur en luchtvochtigheid doorstaan zonder zijn strakheid als muuraankleding te verliezen. De tapijtfragmenten zijn eerst tegen ongedierte ingevroren, daarna gereinigd en is er een katoenen steunweefsel aan de achterkant aangebracht.
De restauratie van het goudleer en de tapijten is uitgevoerd in opdracht van de Stichting Landgoed de Wiersse, mede mogelijk gemaakt door financiële steun van de provincie Gelderland, de Bredius Stichting, de M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting, de Stichting Bonhomme Tielens en de Stichting Prins Bernhard Cultuurfonds.
