Dorpskerk Vorden, kloppend hart in de gemeenschap

BRONCKHORST - Bronckhorst telt 24 kerken met de status van beschermd monument. Al deze kerken hebben hun eigen geschiedenis als kloppend hart in de dorpsgemeenschap, zo ook de Dorpskerk in Vorden. Gerda Ellenkamp is hier gedoopt, heeft er belijdenis gedaan, is hier getrouwd en haar ouders en schoonouders zijn vanuit deze kerk begraven. Ze deed jarenlang vrijwilligerswerk voor de kerk en heeft nu een bestuursfunctie binnen de stichting Vrienden van de Dorpskerk Vorden. Ook is ze vanaf de start bestuurslid van de Stichting Open Monumentendag Bronckhorst.

“Het mooiste in de kerk zijn de fresco’s”, vertelt Gerda. En dan te bedenken dat de fresco’s vele jaren verborgen waren onder een laag witkalk. Tijdens de Beeldenstorm in de Reformatie is ook deze kerk ontdaan van haar decoratie en zijn alle muren wit geschilderd. In 1950 werden de fresco’s herontdekt maar niet blootgelegd. Er was geen geld, de wederopbouw was in volle gang. Bovendien: de schilderingen zouden de aandacht van de kerkgangers kunnen afleiden. In 1998 is de kalklaag verwijderd en kan iedereen van de schilderingen genieten.
De fresco’s zijn gemaakt in 1520, het jaartal staat hoog in de gewelven, ze zijn decoratief met voorstellingen van heiligen, bloemen en vogels. De restaurateur ontdekte achter de noordwand in het koor ook schilderingen onder de kalk maar durfde daar niet verder aan te werken. Het risico dat ook de verflaag met het afkrabben van de witkalk zou verdwijnen was te groot. Wellicht dat een volgende generatie met andere technieken dit geheim kan onthullen.

Bankopstelling
Onder de fresco’s pronkt een hoge eikenhouten bank tegen de muur, de Hackfortbank. Hier nam de adellijke familie van het gelijknamige kasteel plaats tijdens de diensten. Kerken werden veelal gefinancierd door adellijke families, een prominente plek was hun deel. Opvallend is de halfronde indeling van de banken voor de kerkgangers. Dit komt het meest in Gelderland voor en staat bekend als Gelderse bankopstelling. “Het is prettig om zo af en toe even oogcontact te hebben met de mensen waarmee je samen bent, dat kan niet in een traditionele rijenopstelling”, volgens Gerda.

Enige jaren geleden is een aantal rijen met banken verwijderd waardoor een open ruimte is gecreëerd om exposities en concerten te houden. De kerk heeft op deze wijze haar religieuze functie behouden en blijft ook in cultureel opzicht in het centrum van de gemeenschap staan. Omdat de kerk een rijksmonument is, zijn er financiële bijdragen om in het benodigde onderhoud te voorzien. “Dat geld is echt nodig”, stelt Gerda, “want afbreken mag nooit gebeuren.”

openmonumentendagbronckhorst.nl