Het fraaie pand van notaris Schepers, inmiddels afgebroken. Foto: collectie W. Hartemink
Het fraaie pand van notaris Schepers, inmiddels afgebroken. Foto: collectie W. Hartemink

Kranten in gewetensnood in tweede wereldoorlog

Algemeen

Nieuwe Kronyck is uit

ZELHEM - Het historische kwartaaltijdschrift Kronyck, met verhalen uit Zelhem, Doetinchem en Gaanderen, is deze week weer uitgekomen. In een 64 pagina’s tellende uitgave (inclusief omslag) kan de lezer artikelen aantreffen met fraaie foto’s over plaats en regio.

De Zelhemse schrijfster Betty Blikman dook in de historie van het notariskantoor van Antonius Gerhardus Schepers. Hij en zijn vrouw woonden aan de Hummeloseweg in een fraaie villa, waar ook kantoor werd gehouden. Niet alleen het notarisambt komt aan bod in dit verhaal, maar ook en vooral komt de figuur Schepers tot leven. En niet te vergeten het fraaie pand aan de Hummeloseweg.

Dat kranten in de oorlog in gewetensnood kwamen lag voor de hand. Het was ‘slikken of stikken’ voor de dagbladen. De Gelderlander koos voor het laatste en weigerde te voldoen aan de eisen van de bezetter. Daardoor moet de krant echter stoppen. Kees Misset hield de Graafschap-Bode wel overeind, maar moest daarvoor de bezetter tegemoetkomen. Hij deed dit echter met het argument dat hij zo zijn mensen aan het werk kon houden, waardoor ze niet voor de bezetter hoefden te werken. Een interessant verhaal van Jacob Schreuder waarin afgewogen conclusies aan bod komen.

In hetzelfde nummer van Kronyck vindt de lezer het vervolg op het vorige artikel over de Doetinchemse wijk de Piezewiet. Rob Lureman neemt de lezers wederom mee in de kwajongenstreken van de bewoners en in het vermaak in drie cafés: ’t Vijfje, Café Waldeslust en Café Masselink. Maar ook in de reacties op het vorige artikel van mensen die er woonden of binnen de wijk Oosseld waren gevestigd.

Wie weet dat Doetinchem vroeger een luchthaven had? In het kader van de projecten van Misset vertelt Peter Groeskamp er alles over. Helaas ging de luchthaven uiteindelijk teloor, maar binnen deze regio is het iets bijzonders geweest, waarvan veel mensen geen notie hebben.

Jaco te Hennepe brengt het tweede deel over de Molukkers en de geschiedenis van woonoord De Kemp bij Wehl. Het was een soortgelijk onderkomen als de barakken bij Hummelo. Dat de Molukkers die naar Nederland kwamen het niet gemakkelijk hebben gehad was al wel duidelijk. In dit artikel is meer achtergrondinformatie te lezen.

In het artikel over het ‘Hol van de Pol’ vertelt Eed Mijnen over de belevenissen van zijn vader in de oorlog. Hoe enkele gevluchte Russen een onderkomen vinden in een uitgegraven gat in de grond nabij sluis De Pol in Gaanderen. Uiteindelijk kwamen ze bij een Gaanderense familie terecht, waar ze het einde van de oorlog haalden en terugkeerden naar de Sovjetunie. Een prachtig verhaal, dat leest al een jongensboek.

Karel Berkhuysen schreef een artikel over een Doetinchemse jongen, die terechtkwam in een Jappenkamp. Een verschrikkelijke ervaring, temeer omdat hij daar de val van de atoombom meemaakte en blootstond aan radioactieve straling die hem langzaam ziek maakte. Hij kwam nog wel terug naar huis na de oorlog, trouwde met zijn verloofde maar overleed na enkele jaren aan de ontstane radioactieve schade.

Tenslotte een artikel van Joop du Plessis over de familie Philips. Zij hadden een winkel in de Hamburgerstraat in Doetinchem, waren eigenaar van het Kervel in Hengelo Gld. en bezaten nog meer panden. Twee leden van deze joodse familie en een Groningse verzetsman kwamen door de naziterreur om het leven.

Kronyck 178 biedt een groot scala aan artikelen. Het blad is verkrijgbaar bij The Readshop in Zelhem, mogelijk nog op telefonische bestelling door de coronamaatregelen. Mocht dit niet lukken dan is de redactie telefonisch bereikbaar: 0314-335410. Deze zorgt dan dat het blad bij de besteller komt.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant