Krantenknipsel van het nieuwsblaadje 'Radio-Surrogaat', gemaakt door Tjalling Sixma van Heemstra. Foto: Archief Willy Hermans
Krantenknipsel van het nieuwsblaadje 'Radio-Surrogaat', gemaakt door Tjalling Sixma van Heemstra. Foto: Archief Willy Hermans

De Oranje Bode (Radio-Surrogaat)

Algemeen

De Oranje Bode (Radio-Surrogaat)

75 Jaar bevrijding

HENGELO - Op 1 april 1945 is Hengelo bevrijd, maar wat gebeurde er in die maanden erna? Wekelijks volgen we met behulp van krantenknipsels en archiefstukken de loop van de gebeurtenissen na de bevrijding.

9-15 april 1945
Het rollend materieel van de Canadezen verlaat het dorp weer richting noorden, maar honderden militairen blijven ingekwartierd. Alleen al op het landhuis 't Kervel, dat sinds oktober 1944 ingericht was als noodziekenhuis, verblijven veertig Canadezen. Het krantje 'De Oranje Bode' verschijnt voor het eerst weer op 7 april, gedrukt door Drukkerij Remmelink in Zelhem. Tjalling Sixma van Heemstra (1924) heeft daar een groot aandeel in. Zijn vader was particulier secretaris bij Koningin Wilhelmina. Het gezin woont sinds 1942 op 't Regelink. Tjalling vertelt hierover: "Ik heb de oorlog thuis kunnen uitzitten. Mijn schuilplaats was op zolder en daar verborg ik al het materiaal voor mijn clandestiene werk. Geleidelijk was ik mij gaan toeleggen op het vermenigvuldigen van verzetslectuur. Mijn ervaringen bij drukkerij Thieme in Zutphen kwamen hierbij goed van pas. Mijn zuster Phili hielp met de distributie."
"Na Market Garden raakten we verstoken van elektriciteit en dat betekende ook geen radio-ontvangst. Met het naderende oorlogsfront snakten we nu meer dan ooit naar actueel nieuws. Ik loste dit op door een kristalontvanger te bouwen dat uitgezonden radiosignalen opvangt. Na de invasie hadden de geallieerden een sterke zender op het Europese continent geïnstalleerd. Bovendien hadden de Duitsers niet meer de middelen om deze zender te storen. Ik kon dus perfect de nieuwsberichten horen. Dat was voor mij aanleiding om een nieuwsblaadje te maken, dat meerdere keren per week verscheen. Dit blaadje doopte ik 'Radio-Surrogaat'. Omdat de bevrijding nog een half jaar op zich liet wachten moest ik met het krantje weer ondergronds. Tegen Kerstmis 1944 kreeg ik van het verzet de tip dat er naar de bron van mijn nieuwskrantje werd gezocht. Ik ben er toen meteen mee opgehouden. Mijn leven was me te lief, zo in het zicht van de bevrijding!"

Na de bevrijding ging Tjalling weer verder met 'De Oranje-Bode' dat meer dan vijftig maal is uitgebracht en meestal uit één vel bestond met in de eerste weken vooral nieuws van het front. Vanaf 26 april heette het Radio-Surrogaat, vanaf 1 mei 'De Oranje Bode Radio-Surrogaat'. De redactie bestond in juni 1945 uit: Tjalling Sixma van Heemstra, E. Dierssen en Bep Wennink. Later veranderde de naam in Achterhoeks Nieuwsblad.

Op zondag 15 april rijden 35 wagens door het dorp met krijgsgevangen Duitse militairen. De Achterhoek is bevrijd, de geallieerden staan nog 65 kilometer van Berlijn.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant