Zondag 5 april 1945 is Laren bevrijd. Christiaan Harkink bij een gedeelte van zijn verzamelde spullen. “Boeren maken er vaak geen probleem van als ik op hun land wil zoeken. Als je het maar netjes achterlaat.” Foto: Gerard Mühlradt
Zondag 5 april 1945 is Laren bevrijd. Christiaan Harkink bij een gedeelte van zijn verzamelde spullen. “Boeren maken er vaak geen probleem van als ik op hun land wil zoeken. Als je het maar netjes achterlaat.” Foto: Gerard Mühlradt

Christiaan Harkink detecteert, conserveert en exposeert bodemvondsten uit de Tweede Wereldoorlog

Algemeen

LOCHEM/LAREN - Als ambulant zorgverlener ondersteunt Christiaan Harkink mensen met een hulpvraag bij een zorgorganisatie in de regio Zutphen. In zijn vrije tijd zingt en speelt hij akoestische gitaar bij De Weekendkrachten en elektrische gitaar bij de coverband Versatile. Maar het meest opmerkelijke is wel dat hij op jonge leeftijd - voor zijn twintigste al - geïnteresseerd raakte in bodemvondsten/spullen uit de Tweede Wereldoorlog. Het begon allemaal met een huls die bij zijn ouders thuis op de kast stond.

Door Joyce de Schepper

"Zolang ik me kan herinneren hoort die huls bij ons interieur. Mijn vader had hem gevonden toen hij het weiland afrasterde vlakbij ons huis. Op een gegeven moment ontdekte ik dat er op de onderkant cijfers stonden; 1944, 75 mm. Mijn interesse was gewekt", vertelt Christiaan. "Die huls ging als het ware leven. In feite geldt dat gevoel voor alle vondsten die ik de afgelopen jaren heb gedetecteerd en opgegraven."

Verhalen uit de eerste hand
Christiaan dook in zijn familiegeschiedenis. De oma van Christiaan was een Koeslag, een bekende naam in Laren. Ooms van zijn vader en andere familieleden van Koeslag zaten in het Larense verzet. "Ik las plaatselijke boekjes waar mensen uit de eerste hand vertelden over hun oorlogservaringen. Ik hoorde over de zware gevechten hier in de omgeving." Dat bracht hem op het idee dat er in de buurt wellicht nog wat restanten in de bodem zouden kunnen liggen. "Ik begon met een geleende detector, gewoon hier achter de boerderij waar ik ben opgegroeid; baan voor baan, iedere vierkante meter, zonder vooronderzoek, niet gehinderd door enige kennis. Aanvankelijk vond ik veel kleine hulsjes, maar ook een handgranaat die onschadelijk werd gemaakt door de EOD, Explosieven Opruimingsdienst Defensie. Het was voor mij wel een aanwijzing dat er meer zou kunnen liggen. Reden om zelf een metaaldetector te kopen."

'Op het moment dat je dan een object in handen hebt, begint het verhaal ook echt te leven'

Online luchtfoto's
Een professionele detector bestrijkt een dieper elektromagnetisch veld in de grond. "En dat is belangrijk, omdat de schuttersputten en voormalige loopgraven, de gegraven gaten waar de militairen zich verscholen om van daaruit te schieten, vrij diep zijn; wel 1.60 tot 1.80 meter", legt Christiaan uit. Na gevechten werden de gaten vaak gevuld met spullen die ze niet (meer) nodig hadden. Zand erover en weg was het. "Sommige Canadezen groeven zelfs stellingen waarmee ze een kanon wisten te verbergen", weet hij. "Zocht ik in het begin nog op de bonnefooi, inmiddels ging ik steeds gerichter op zoek naar aanleiding van berichten die ik las of oude luchtfoto's die momenteel online staan en waar ik dankbaar gebruik van maak."

Het zoekvirus
Luchtfoto's wijzen Christiaan als het ware de weg naar spullen die al 75 jaar in de grond liggen. "Dat is fascinerend en heeft ervoor gezorgd dat het zoekvirus voor nog meer sensatie zorgt. Het besef dat er voorwerpen jarenlang in de grond liggen totdat ik ze vond, dat is de kick. Zeker als je door de verhalen, ondersteund door foto's, weet wat er zich heeft afgespeeld. Op het moment dat je dan een object in handen hebt, begint het verhaal ook echt te leven." Sinds 2013/2014 heeft Christiaan een imposante verzameling; van eetblikjes, veldflessen tot Canadese en Duitse helmen en munitiekisten. "Voorwerpen die ik niet alleen in de grond heb gevonden, maar ook in oude schuren. Mensen in de omgeving kennen me en weten dat het mijn hobby is en daar krijg ik nog wel eens wat van. En zelf heb ik al jaren geleden - gelukkig nog op tijd! – aangebeld bij de bewoners van vooroorlogse boerderijen om te voorkomen dat de spullen weggegooid worden. Over vrijwel elk object kan ik iets vertellen."

Op zoek naar verhalen en spullen
Vanwege zijn kennis en ervaring wordt Christaan regelmatig gevraagd om deel te nemen aan activiteiten. "Ik zit in diverse forums, geef lezingen in buurtschappen en basisscholen." Onlangs zette hij op verzoek en in samenwerking met, Laren & Oranje een fietstocht uit in het kader van 75 jaar vrijheid. De fietstocht is te volgen via een App en leidt langs vijftien punten waar iets gebeurd is in de oorlog. Pien Pon van museum STAAL in Almen vroeg hem een vitrinekast in te richten net als het Liberation Museum in Lochem. Zijn zoektocht naar verhalen en spullen gaat door. "Heeft u een verhaal over de oorlog, weet u nog plekken waar iets in de grond zou kunnen zitten, of oorlogsspullen die u op wilt ruimen, dan hoor ik dat graag. Het draagt bij om een zo breed mogelijk beeld te krijgen van wat er in de jaren 40-45 in Laren en omgeving is gebeurd." Christiaan Harkink is te bereiken via (06) 15 56 62 79.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant