Afbeelding

Uut 't Wald | Smorre

Algemeen

Smorre

Ik heb het al vaker bekend: ik ben redelijk geëmancipeerd. Wat mij betreft zijn mannen en vrouwen volkomen gelijkwaardig. Vandaar dat ik het ook niet meer dan logisch vind, dat ik mijn lief een beetje bijsta in dat vervelende huishoudelijke werk. Bijna dagelijks stofzuig ik en één keer per week neem ik ook stof af. Dan ga ik met de plumeau ook altijd even langs de smorre, die op een bijzettafeltje bij het raam staat. Steeds weer neem ik me voor om 'm ook eens glimmend te poetsen, maar dat komt er steeds maar niet van. Eigenlijk maar goed ook, want een smorre moet je niet poetsen. Dan zou de koffie naar koperpoets gaan smaken.
Een smorre is namelijk een koperen kan met een lang handvat, waarin vroeger de koffie werd gezet. Daarom wordt ie ook wel koffiesmorre genoemd. Of koffiesmodde, afhankelijk van waar je bent in de Achterhoek. Ook het woord koffiezetter werd wel gebruikt, maar de veel oudere benamingen konkelpot, klungelpot of moor kent bijna niemand nog.
Van het ding zelf zal de jongere generatie zich niet kunnen voorstellen, dat je daar koffie in kon zetten. Toch gebeurde dat ooit in elk huishouden. En zeker op het platteland, toen daar in de boerderijen nog een haardvuur brandde. In de koperen kan met het lange handvat deed men een schepje koffie, daar ging kokend water op en dan werd de smorre in de hete as van het vuur geplaatst, zodat de koffie kon trekken. En iedere huisvrouw wist het: Dree maol mut ut water umhoge kommen en prut zeggen, dan pas is de koffie klaor.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant